Dilara Bilgiḉ – De splinter en de balk
Op woensdag 8 maart 2023 sprak Dilara Bilgiḉ de Amersfoortse Bergrede uit, onder de
titel De splinter en de balk
Dilara Bilgiḉ (2002) kwam als Koerdisch-Turkse Nederlander in aanraking gekomen met verschillende vormen van democratie. Vanuit deze ervaring ontwikkelde ze een kritische blik op de politiek. Op jonge leeftijd schreef zij hierover twee essays De Black Box Democratie (2020), en De Gelabelde. Pleidooi voor een genuanceerde wereldbeschouwing (2022).
Zes jaar lang begaf ik me op de fiets al zwoegend door weer en wind tot halverwege de Amersfoortse Berg om op het stedelijk gymnasium te leren hoe ik me – zoals sommige leraren dat noemden – binnen de elite van de samenleving zou moeten gedragen. Mijn basisschool stond onderaan de Berg, mijn middelbare in de villawijk halverwege, en vandaag sta ik hier dan, op de top. Zo begint Dilara Bilgiḉ de vijftiende Amersfoortse Bergrede.
Haar betoog behoudt voortdurend die persoonlijke toon, hetgeen de strekking van haar verhaal ook sterker maakt. Zij vertelt hoe zij langzaam maar zeker opgenomen werd in de universitaire kringen, waardoor zij wijzer werd en zich bevoorrecht wist, maar tegelijkertijd ziet ze scherp hoe ook die kringen in een bubbel zitten. Zij haakt in op het deel van de bijbelse Bergrede waarin Jezus spreekt over schijnheiligheid om de splinter in het oog van een ander op te merken, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt.
Dilara: Dát je waarneming van de wereld wordt gekleurd door je verwachtingen en aannames, kun je niet veranderen. Maar de manier waarop of de mate waarmee dit gebeurt, wel. Door bijvoorbeeld levenservaringen buiten je bubbel op te zoeken. Zodat de eerstvolgende keer dat er op een borrel wordt gepraat over schrijver X of tweet Y en hoe ‘iedereen’ het daarover heeft, je weet: iedereen, binnen jouw bubbel, ja.
Zij pleit ervoor bewust op zoek te gaan naar levenservaringen die jouw aannames van hoe de wereld in elkaar zit, niet bevestigen, maar misschien zelfs uitdagen. Om zo jezelf te helpen je een beter beeld van de werkelijkheid te vormen. En zij besluit: (…) door je bezig te houden met de balk in je eigen oog, win je er op den duur in ieder geval voor jezelf een dimensie bij: die van de weg vooruit, in plaats van immer omhoog.
